Η χριστιανική πίστη και λατρεία έχουν βαθιές ρίζες στη μακεδονική και στη θρακιώτικη γη. Πρώτη η Σαμοθράκη και μετά οι Φίλιπποι δέχτηκαν το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου. Ερειπωμένες παλαιοχριστιανικές βασιλικές βρίσκονται διάσπαρτες σε όλη την Περιφέρεια. Παλιά καθολικά μοναστηριών στέκουν ακλόνητα στο παρόν, έρημα, αλλά γεμάτα ιστορία και μαστοριά. Πολλά τα ενεργά μοναστήρια, δραστήρια και φιλόξενα δέχονται τους προσκυνητές που συχνά συρρέουν κατά ομάδες να προσευχηθούν, να θαυμάσουν, να διδαχτούν, να ευχαριστήσουν. Εδώ, βαπτίστηκε η πρώτη Ευρωπαία Χριστιανή, η Λυδία, εδώ φυλάσσεται και το ιερό σκήνωμα του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Σημαντικά είναι και τα λατρευτικά κειμήλια της Περιφέρειας, που με κόπο και θυσίες μεταφέρανε οι πρόσφυγες από τις πατρίδες τους και σήμερα βρίσκονται σε ναούς ή τις Μητροπόλεις των νομών (π.χ. Εκκλησιαστικό Μουσείο του Έβρου και Ξάνθης), αλλά και σε λαογραφικές συλλογές (Λαογραφικό Μουσείο Ορεστιάδας). Η διαδρομή ξεκινά από τη Δράμα. Παίρνετε το δρόμο προς Σιδηρόνερο και 13χλμ μετά μέσα στο χωριό Ταξιάρχες φτάνετε στην Ιερά Μονή Αναλήψεως του Σωτήρος. Επιστρέφετε στη Δράμα και παίρνετε τον δρόμο προς Μικροχώρι – Δοξάτο. Διασχίζετε το Μικροχώρι και 3,8χλμ. μετά στρίβετε δεξιά στην επαρχιακή οδό Δοξάτου – Νικήσιανης, μετά από 2,51 χλμ. στρίβετε δεξιά για να μείνετε στην οδό Δοξάτου-Νικήσιανης, στα 1,7 χλμ. στρίβετε αριστερά για να μείνετε στην ίδια οδό. Συνεχίζετε στην οδό Αγ. Χριστοφόρου. Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου Εικοσιφοινίσσης Σε μικρό κατάφυτο φαράγγι του Παγγαίου όρους (733μ. υψόμετρο): η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου Εικοσιφοινίσσης, αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου, είναι το αρχαιότερο μοναστηριακό συγκρότημα της μακεδονικής γης. Μετά την επίσκεψη στην Εικοσιφοίνισσα, αναχωρείτε με προορισμό την Παγγαιότισσα Χαρτοκοπίου. Κατευθύνεστε Βορειοδυτικά, κατεβαίνοντας προς την πεδιάδα της Δράμας, οδηγείτε επί 4,9χλμ. κατευθυνόμενοι προς την επαρχιακή οδό Κρηνίδας-Κορμίστας, στα 800 μ. στρίβετε δεξιά στην Σερρών-Καβάλας, μετά από πορεία 2,6χλμ. φτάνετε στο Χαρτοκόπι, ένα γραφικό χωριό με μια όμορφη πλατεία που σκιάζουν πλατάνια. Ακολουθώντας τις πινακίδες, ανηφορίζετε, μέσα από το χωριό και φτάνετε μετά από 15 λεπτά στη Μονή. Μονή Παναγίας Παγγαιοτίσσης Χαρτοκοπίου Νεοσύστατη γυναικεία μονή, κτισμένη σε απόσταση 2 χλμ. δυτικά της κοινότητας Χορτοκοπίου στις ανατολικές υπώρειες του Παγγαίου, σε υψόμετρο 200 μ. Από το Χαρτοκόπι αναχωρείτε για τη Νέα Καρβάλη. Με Βορειοανατολική κατεύθυνση, στα 3,4χλμ. στρίβετε αριστερά προς την επαρχιακή οδό Ελευθερούπολης-Φωλίας, 600μ. μετά ανοιχτή στροφή αριστερά προς επ. οδό Ελευθερούπολης- Φωλίας. 500 μ. μετά, μπαίνετε δεξιά στην Ελευθερούπολης-Φωλίας. Μετά από 1,3χλμ στρίβετε αριστερά προς Εγνατία Οδό, μετά από 800 μέτρα κάνετε αριστερά στη βοηθητικό οδό της Εγνατίας προς Καβάλα. Μπαίνετε στην Εγνατία. Μετά από 30 χλμ. βγαίνετε στην έξοδο Νέα Καρβάλη. Στα 500μ. στρίβετε δεξιά στην ΕΟ Καβάλας-Ξάνθης, ακολουθείτε τις πινακίδες για Νέα Καρβάλη και σε 1,6χλμ στρίβετε δεξιά και φτάνετε στον προορισμό σας. Έχετε διανύσει 39 χλμ. Ο Ναός του Αγίου Γρηγορίου Θεολόγου βρίσκεται στην παραλία. Αφού προσκυνήσετε, μην ξεχάσετε, πριν φύγετε να αγοράσετε τους περίφημους κουραμπιέδες Νέας Καρβάλης. Θα τους δοκιμάσετε καθώς θα οδεύετε προς τους Νικητές, όπου η περίφημη Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Έχετε μπροστά σας 26 χλμ. και μισής ώρας διαδρομή. Αν θέλετε να επισκεφθείτε το μοναστήρι, μην καθυστερείτε! Κλείνει στη 1μ.μ. και ξανανοίγει στις 4μ.μ. Κατευθύνεστε τώρα προς Βορρά και στρίβετε δεξιά στην ΕΟ Καβάλας- Ξάνθης. Στα 15 χλμ. στρίβετε αριστερά στην επαρχιακή οδό Χρυσούπολης-Πλαταμώνα. Έχετε ακόμη άλλα 11 χλμ. για να φτάσετε στους Νικητές. Κάποιοι ελαιώνες σας υποδέχονται στην αρχή, ακολουθεί τοπίο ερημικό με πουρνάρια. Περνάτε από ένα παρατηρητήριο πουλιών, ακολουθείτε τις πινακίδες (Ι.Μ. Μεταμορφώσεως Σωτήρος Νικητών). Περνάτε από λιβάδια με ξερολιθιές και φυλλοβόλα δέντρα. Κάποιες αγελάδες βόσκουν αμέριμνα. Τα έχετε ξεχάσει όλα. Είστε αλλού και άλλοτε. Έχετε απωθήσει πάσα τη βιοτική μέριμνα. Και φτάνετε στη Μονή. Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Νικητών Βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο σχεδόν εγκαταλελειμμένο σήμερα οικισμό των Νικητών απ' τον οποίο πήρε το όνομά της. Όλη η περιοχή γύρω απ' το μοναστήρι είναι ορεινή και άγονη και σήμερα σχεδόν απόλυτα εγκαταλελειμμένη απ' τους κατοίκους της που κατέβηκαν στην Καβάλα και τη Χρυσούπολη στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1960. Έτσι, η εδώ ίδρυση της Μονής τις τελευταίες δεκαετίες έδωσε πραγματικά πνοή στον τόπο και μια ελπίδα αναζωογόνησης. Αν βρεθείτε εκεί τον μήνα Σεπτέμβριο, επωφεληθείτε να ξεφαντώσετε στη γιορτή πατάτας της γειτονικής Λεκάνης. Απέχει μόλις 18 χλμ. από τους Νικητές. Προχωρήστε 8,2χλμ. προς Πλαταμώνα, μετά στρίψτε δεξιά προς Σταυρούπολη, στα 3 χλμ. προς Κεχρόκαμπο και αφού διανύσετε 6,7 χλμ. στρίβετε αριστερά, μετά στην πρώτη στροφή δεξιά και εισέρχεστε στην πατατοπαραγωγό Λεκάνη. Αν βρεθείτε σε άλλη εποχή, έχετε δυο επιλογές : είτε να κατευθυνθείτε προς το λιμάνι της Κεραμωτής, στα 47χλμ και να πάρετε το φέρρυ (45΄διαρκεί το ταξίδι) για την καταπράσινη Θάσο, όπου σας περιμένουν δαντελωτά ακρογυάλια και παραδοσιακά χωριά, αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της χριστιανοσύνης η Ι.Μ. Αρχαγέλλου Μιχαήλ, (56χλμ. από τον Λιμένα, μέσω της ΕΟ Λιμένα-Λιμεναρίων). 2η Επιλογή: το Πόρτο Λάγος. Θα είστε εκεί σε 40 λεπτά. Θα κάνετε 11 χλμ. ως τη διασταύρωση με την ΕΟ Καβάλας- Ξάνθης, εκεί θα μπείτε στην Εγνατία με κατεύθυνση προς Ξάνθη και σε 27 χλμ. θα εγκαταλείψετε την Εγνατία προς Πόρτο Λάγος – Φανάρι και σε 18χλμ. θα βρίσκεστε στο υπέροχο αυτό ψαροχώρι.Ο ναός του Αγίου Νικολάου στο Πόρτο Λάγος Ο ναός του Αγίου Νικολάου είναι μετόχι της αθωνικής Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου και λειτουργεί σήμερα ως προσκυνηματικός. Βρίσκεται στη νησίδα της λιμνοθάλασσας Βιστωνίδας ή Μπουρούς, κοντά στον ψαράδικο οικισμό Πόρτο - Λάγος. Στο ένα νησάκι βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (του «νοικοκύρη»)και στο δεύτερο το παρεκκλήσιο της Παναγίας Παντάνασσας όπου υπάρχει και αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας, που βρίσκεται στη Μονή Βατοπαιδίου. Οι Ναοί του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας Παντάνασσας είναι κτισμένοι σε περίοπτη πανοραμική θέση. Στην εορτή του Αγίου Νικολάου, στις 6 Δεκεμβρίου συγκεντρώνεται πλήθος πιστών. Τηλ.: (+30)2541096722. Αν δεν διανυκτερεύσετε κάπου εδώ κοντά, μπορείτε να αναχωρήσετε το βραδάκι για τη γραφική Ξάνθη (στα 26χλμ. ΒΔ του Πόρτο Λάγος) και την άλλη μέρα να επισκεφθείτε τα θρησκευτικά μνημεία της και το εκκλησιαστικό μουσείο της. Στο βουνό που υψώνεται πάνω απο την πόλη της Ξάνθης και σε σχήμα τριγωνικό βρίσκονται χτισμένα τρία μοναστήρια: 1.Η ανδρώα Ιερά Μονή της Παναγίας της «Αρχαγγελιωτίσσης» στα βορειοανατολικά της πόλεως. 2.Η γυναικεία Ιερά Μονή της Παναγίας της «Καλαμούς» στα βόρεια της πόλεως. 3.Η ανδρώα Ιερά Μονή των Παμμεγίστων Ταξιαρχών που φιλοξενεί την Εκκλησιαστική Σχολή της Ξάνθης στα βορειοδυτικά της πόλεως. Οι ανωτέρω ιερές Μονές μαζί με την ανδρώα ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου στο Πόρτο Λάγος (ιερό μετόχιο της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους) σχηματίζουν ένα νοητό Σταυρό που προστατεύει τον ευσεβή και φιλόχριστο λαό της Ξάνθης. Διαδρομή Ξάνθη – Παρανέστι – Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Πρασινάδα Από την Ξάνθη, μπορείτε να επισκεφθείτε τη μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος στην Πρασινάδα. Από την ΕΟ Ξάνθης – Δράμας φτάνετε σε 50 χλμ., μέσα από μια γραφική διαδρομή, στο Παρανέστι Δράμας, κι από εκεί ξεκινάτε για την Πρασινάδα.Η διαδρομή είναι μάλλον ακατάλληλη για τουριστικό λεωφορείο. Σε πολλά σημεία, τα κοπάδια κινούνται πάνω στον δρόμο. Ξεκινώντας από το Παρανέστι κατευθύνεστε προς τον Άνω Θόλο. Σημάδι στη διαδρομή σας το πάλαι ποτέ εργοστάσιο «Πορσέλ», 5 χλμ από το Παρανέστι. Στρίβετε δεξιά και μετά από σύντομη ανάβαση φτάνετε στον οικισμό. Χτισμένος σε ομαλή πλαγιά με δυτική έκθεση κατοικείται από ελάχιστους κτηνοτρόφους. Αγελάδες βόσκουν παντού. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των πετρόκτιστων σπιτιών του εντυπωσιάζει τον επισκέπτη. Επιστρέφετε στον κεντρικό δρόμο και σε 2 χλμ. περνάτε τη σιδερένια γέφυρα του Αρκουδορέματος και προσπερνάτε την αριστερή διασταύρωση που οδηγεί στο φράγμα της Πλατανόβρυσης και τις Ιαματικές Πηγές Θερμιών. Το Αρκουδόρεμα, κυλά τώρα στα δεξιά σας. Ο δρόμος χρειάζεται προσοχή, κυρίως αν έχει βρέξει την προηγουμένη, όμως το τοπίο έχει μια άγρια μαγεία απερίγραπτης ομορφιάς. Η βλάστηση οργιάζει. Φρέσκια και αστραφτερή την άνοιξη, με χίλια χρώματα το φθινόπωρο, μεγαλόπρεπη στη χειμωνιάτικη εγκατάλειψη. Συνεχίζετε προς τους οικισμούς της Σίλλης και της Πρασινάδας. 13 χλμ. από το Παρανέστι, ο δρόμος διακλαδίζεται : παίρνετε τον ανήφορο αριστερά προς Πρασινάδα. Στα 6 χλμ. φτάνετε. Η Πρασινάδα είναι στα δεξιά σας. Συνεχίζετε ευθεία προς τον Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος από όπου η θέα στη χαράδρα σας κόβει την ανάσα. Η Μονή χτίστηκε πρόσφατα στη θέση βυζαντινής μονής του 5ου αιώνα, η οποία καταστράφηκε κατά τους ύστερους βυζαντινούς χρόνους. Διαδρομή Ξάνθη -Αλεξανδρούπολη Από την Ξάνθη, ξεκινάτε για την Αλεξανδρούπολη μέσω Εγνατίας οδού. Μετά από μια ώρα (104χλμ.) φτάνετε στην πρωτεύουσα του νομού Έβρου με την ατέλειωτη παραλία, τους μεγάλους δρόμους και τα γραφικά σοκάκια και βέβαια τη μεγάλη ποικιλία ψαρικών και θαλασσινών, τα οποία θα απολαύσετε μετά την επίσκεψή σας στο Εκκλησιαστικό Μουσείο, πλάι στη Μητρόπολη, στην πλατεία του Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Νικολάου (συμβολή των οδών Αίνου και Μαζαράκη).Ναός Παναγίας Κοσμοσώτειρας Φερών Σε ένα λοφίσκο της πάλαι ποτέ βυζαντινής κωμοπόλεως Βήρας, σήμερα Φέρες, ο σεβαστοκράτορας Ισαάκιος Κομνηνός, γιος του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού, έκτισε το 1152 την Μονής της Παναγίας της Κοσμοσώτειρας.Από τις Φέρες, αναχωρείτε για το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς, περιοχή εξαιρετικού φυσικού κάλλους και μοναδικού οικολογικού ενδιαφέροντος που προστατεύεται από τη διεθνή και την ελληνική νομοθεσία, αν έχετε χρόνο επισκεφθείτε το κέντρο ενημέρωσης του πάρκου, πολλά θα μάθετε για τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής. Από τις Φέρες, κινούμενοι επί της ΕΟ Αρδανίου-Ορεστιάδας, φτάνετε σε μισή ώρα περίπου (34χλμ.) στην ανδρώα μονή Γενεθλίου Θεοτόκου Δαδιάς Σουφλίου του18ο αιώνα. Από τη μονή Δαδιάς, η γυναικεία μονή Παναγίας Πορταΐτισσας, μετόχι της Μονής Ιβήρων, απέχει 7χλμ. Ιδρυμένη, κατά πάσα πιθανότητα, το α΄μισό του 18ου αιώνα, ανοικοδομήθηκε το 1857, όπως διαβάζουμε σε επιγραφή πάνω από την είσοδο του κυρίως ναού και αγιογραφήθηκε από Θρακιώτες ζωγράφους. Πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου. τηλ. 25540 51111.